Theo quan điểm duy vật lịch sử, con người không thể sáng tạo ra lịch sử hoàn toàn tuỳ ý, mà phải dựa trên những điều kiện khách quan có sẵn, bao gồm cả kinh tế, xã hội, văn hóa, môi trường tự nhiên và lịch sử trước đó đã tạo nên cho nó. Tuy nhiên, con người vẫn có thể ảnh hưởng đến lịch sử thông qua hoạt động sáng tạo, phản ánh và thích ứng với những điều kiện khách quan đó. Như vậy, con người là chủ thể sáng tạo ra lịch sử trong phạm vi những điều kiện khách quan đã có sẵn.